Suniyiinta IRAQ oo loosameynayo DAL madax banaan

2003

Ayada oo dhinac loo riixay, saameynteedana ay sii yaraaneyso, ayaa dowladda Mareykanka waxa billowday qorshe ay maamul goboleed uga dhiseyso galbeedka dalka Iraq, kaasi oo kadib noqon doona dal madax-banaan, sida ay sheegeen saraakiil Mareykan iyo Iraqi ah oo la hadlay wargeyska Middle East Eye.

Qorshaha Mareykanka ayaa jawaab u ah dadaallada ay kooxaha Shiicada Iraq ku doonayaan iny ciidamada Mareykanka looga eryo dalkaas.

Iraq waxa ay buundo muhiim ah u tahay Iran oo ay ku xirto dalalka Syria iyo Lebanon, oo ay Shiicada ku taageerto.

Aas-aasidda maamul Sunni ah, oo Mareykanka uu maamulo oo ku yaalla galbeedka Iraq, waxay jari doonaan waddooyinkii Iran ku xiri lahaa Syria iyo Lebanon, waxayna yareyn doontaa saameynta ay ku leedahay gobolka.

Qorshaha Washington ay gobollada Sunniyiinta uga goyneyso Iraq, ayaa markiisii hore soo billowday sanaddii 2007, waxaana soo jeediyey Joe Biden, oo hadda u sharaxan madaxweyne, balse xilligaas ahaa Senator.

Waxaa looga dan lahaa in Sunniyiinta Iraq looga bad-baadiyo rabshadaha diinta ku saleysan ee Shiicada, oo dalka kaga tiro badan.

Hase yeeshee, diidmada dadka Iraq ee ahayd in diin ahaan loo kala qeybiyo, iyo Mareykanka oo ay ka go’neyd in la ilaaliyo midnimada dalkaas, ayaa meesha ka saaray qorshahaas.

Hadda, oo ay xoogeysteen dadaallada ciidamada Mareykanka looga eryayo Iraq, ayaa sameynta dal Sunni ah oo Iraq laga dhex-abuuro, uu yahay mid ka mid xeeladaha Washington ay kaga hortageyso saameynta xooggan ee Iran ay ku leedahay Iraq.

Midnimada Iraq “hadda iyo wixii ka dambeeya muhiimad uma lahan Mareykanka” waxaa sidaas yiri sarkaal Shiico ah oo la hadlay Middle East Eye.

Sidoo kale sarkaal Mareykan ah, oo xog-ogaal u ah mashruucan, ayaa u sheegay Middle East Eye in Mareykanka ay qorshahan oo markii hore fikir un ahaa, hadda u beddeleen fulin.

“Sameynta gobol Sunni ah, waxay mar walba ahayd qorshe Mareykan. Iiraaniyiinta looma ogolaan karo inay gaaraan badda Meditareeniyaanka, kana faa’iideystaan dhulka ku xiraya Xizbullah ee dalka Lebanon,” waxaa sidaas Middle East Eye u sheegay sarkaal Mareykan ah.

“Joogitaanka ciidamada Mareykanka waxay ahayd mid amni loogu damaanad qaadayo Sunniyiinta iyo Kurdiyiinta, sidaas darteed haddii Mareykanka lagu qasbo inay ka baxaan Iraq, sameynta gobolka Sunni ah, si loogu caabiyo Iran waa wax meesha ku jira,” ayuu yiri sarkaalka.

“Waxaan ka hadleyno waa dal, ee ma ahan kaliya maamul goboleed,” ayuu yiri.

Gobolka Sunniga ah ayaa wxaaa marka hore lagu aas-aasi doonaa si waafaqsan dastuurka Iraq oo ogolaanayo maamul hoosaadyo la mid ah midka Kurdistan.

Markaas kadib ayaa gobolka waxa uu noqon doonaa mid federal ah oo ku biiraya Kurdistan si KMG ah, sida uu sheegay hogaamiye sare oo Sunni ah.

Tallaabada xigta ayaa noqon doonta in gobolka si caalami ah loogu aqoonsado dal ahaan, taasi oo Mareykanka uu hoggaamin doono.

HALKAN KA AQRI SHEEKADAN